Obowiązki organizatora loterii na gruncie ustawy AML

(podmioty prowadzące działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier w karty i gier na automatach w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 165, 650 i 723) są instytucjami obowiązanymi, na których ciąży szereg obowiązków.

Najważniejszymi z nich są: obowiązek stosowania środków bezpieczeństwa finansowego wobec swoich Klientów, rozpoznawania i dokumentowania ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu związanego ze stosunkami gospodarczymi lub z transakcją okazjonalną, a także oceniania poziomu rozpoznanego ryzyka.

Środki bezpieczeństwa finansowego obejmują:

1. identyfikację klienta oraz weryfikację jego tożsamości;
2. identyfikację beneficjenta rzeczywistego oraz podejmowanie uzasadnionych czynności w celu  weryfikacji jego tożsamości oraz ustalenia struktury własności i kontroli – w przypadku klienta będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej;
3. ocenę stosunków gospodarczych i, stosownie do sytuacji, uzyskanie informacji na temat ich celu i zamierzonego charakteru;
4. bieżące monitorowanie stosunków gospodarczych klienta, w tym analizę transakcji przeprowadzanych w ramach stosunków gospodarczych w celu zapewnienia, że transakcje te są zgodne z wiedzą instytucji obowiązanej o kliencie, rodzaju i zakresie prowadzonej przez niego działalności oraz zgodne z ryzykiem prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu związanym z tym klientem, badanie źródła pochodzenia wartości majątkowych będących w dyspozycji klienta – w przypadkach uzasadnionych okolicznościami, zapewnienie, że posiadane dokumenty, dane lub informacje dotyczące stosunków gospodarczych są na bieżąco aktualizowane.

Obejrzyj wywiad z p. Anną Nowicką – compliance specialist i360 na temat obowiązków organizatora programów lojalnościowych, jako instytucji obowiązanej na kanale „O programach lojalnościowych nocą”

Organizatorzy loterii zobowiązani są stosować środki bezpieczeństwa finansowego w przypadku:

1. nawiązywania stosunków gospodarczych;
2. przeprowadzania transakcji okazjonalnej o równowartości 15 000 euro lub większej lub która stanowi transfer środków pieniężnych na kwotę przekraczającą równowartość 1000 euro;
3. przeprowadzania gotówkowej transakcji okazjonalnej o równowartości 10 000 euro lub większej,
4. obstawiania stawek oraz odbioru wygranych o równowartości 2000 euro lub większej;
5. podejrzenia prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu;
6. wątpliwości co do prawdziwości lub kompletności dotychczas uzyskanych danych identyfikacyjnych klienta.

Omawiana ustawa dotyczy podmiotów gospodarczych zgrupowanych w 25 kategorii, z których każda ma swoją własną odmienną charakterystykę funkcjonowania. Instytucją obowiązaną jest zarówno bank, pośrednik w obrocie nieruchomościami, fundacja w zakresie, w jakim przyjmuje lub dokonuje płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro czy właśnie organizator loterii.

W konsekwencji stosowanie przepisów ustawy w życiu codziennym wiąże się z wieloma wyzwaniami. O ile zakres środków bezpieczeństwa finansowego, jakie należy stosować jest wymieniony wprost i nie pozostawia wątpliwości, to już analiza przypadków w których należy je stosować nastręcza trudności i rodzi szereg wątpliwości oraz nakłada na organizatorów loterii nie istniejące dotąd obowiązki.

Na przykład wydanie w loterii nagrody w postaci karty przedpłaconej zasilonej kwotą powyżej ok. 8000 zł (dokładna kwota zależy od kursu EUR/PLN), powszechnie wykorzystywanej w loteriach wypełnia definicję „odbioru wygranych o równowartości 2000 euro”.

Aby sprostać przepisom ustawy organizatorzy loterii zobowiązani są: wprowadzić wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zwaną „wewnętrzną procedurą instytucji obowiązanej”, zapewnić udział osób wykonujących obowiązki związane z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w programach szkoleniowych dotyczących realizacji tych obowiązków, opracować i wdrożyć wewnętrzną procedurę anonimowego zgłaszania przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, wyznaczyć kadrę kierowniczą wyższego szczebla odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków określonych w ustawie, zaś w przypadku instytucji obowiązanej, w której działa zarząd lub inny organ zarządzający, wyznaczyć spośród członków tego organu osobę odpowiedzialną za wdrażanie obowiązków określonych w ustawie czy finalnie wyznaczyć pracownika zajmującego kierownicze stanowisko odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności działalności instytucji obowiązanej oraz jej pracowników i innych osób wykonujących czynności na rzecz tej instytucji obowiązanej z przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

W razie pytań dotyczących stosowania obowiązków przepisów AML w ramach podmiotu, który organizuje loterie promocyjne i audioteksowe proszę o kontakt bezpośredni pod adresem tomasz.makaruk@i360.com.pl

dr Tomasz Makaruk
Prezes Zarządu i360 Sp. z o.o.
Warszawa, 17 lipca 2018 r.